Michel van Overbeeke

Michel van Overbeeke - zijn werktafel na zijn overlijden
1 juli 2024: Afscheid van Michel van Overbeeke vanuit zijn atelier. Zijn bril ligt op zijn werktafel, maar het lijkt net of hij nog naar ons kijkt….

Overlijden van Michel

Maandagochtend 24 juni 2024 om ongeveer 9.30 uur is Michel overleden. Een bijzonder veelzijdig, creatief én een prachtig mens is in een nieuw proces terecht gekomen. Michel zei er zelf over: ‘Ik zie de dood als leven, de andere kant van het leven. Wij stellen de dood over het algemeen tegenover ons. Een einde van het leven. Maar het is geen einde. Het is een proces. Kijk maar naar de bomen, de bloemen. Ieder jaar komen ze weer. Die zijn niet echt dood. Wij gaan ook niet dood. Wij blijven bestaan, alleen niet in de vorm zoals wij dat kunnen bedenken.’

Michel was zelf die ‘Ruiter in de stilte van het voorbijgaan’ – zijn laatste tentoonstelling in zijn eigen Galerie Kruisweg 68, die hij met Joke Stoute had.

Maar hij leeft ook voort in het vele en vaak prachtige werk dat uit zijn handen kwam. Zelf schrijft hij daarover in zijn boek Why Me: ‘Tenslotte: Tekens laat ik achter, tekens langs de kant van de weg in de berm van vergetelheid, markeringen van emoties, misschien aanleidingen om oude beelden te vernietigen of pogingen om vorm en richting te geven aan het onnoembare, onaanraakbare, dat wat we niet zien, maar kunnen herkennen in het stille, in de volheid van afwezigheid.’

In de maanden na zijn overlijden kreeg ik meerdere zeer persoonlijke reacties over Michel van mensen die hem van dichtbij gekend hebben. Het geeft wel aan dat Michel als mens bijzonder geliefd is.

Michel van Overbeeke op de KunstRAI 2002
In mei 2002 leerden we Michel tijdens de KunstRAI kennen.
Michel van Overbeeke in zijn galerie 2022
25 juni 2022 – Michel en Joke in de Galerie. Michel had een foto nodig van zijn rode schoenen, die hij ook in zijn foto’s had verwerkt. (Alle foto’s: Hans Dornseiffen)

Laatste expositie in de Galerie Kruisweg 68 in Haarlem

Het was een schok voor mij (en voor vele anderen) om in het prachtige interview van Leontien van Engelen met Michel van Overbeeke in het Haarlems Dagblad van 4 juni 2024 te lezen: “Een paar maanden geleden kreeg de kunstenaar te horen dat hij ongeneeslijk ziek is. De exposities van zijn werk die nu volgen in zijn eigen – samen met zijn partner Joke Stoute bestierde – Galerie Kruisweg 68 zullen de laatste zijn die daar gehouden worden.”

Galerie Kruisweg 68

Michel van Overbeeke in het interview: “Ik mocht ooit mee met ouders van vrienden naar Zeeland. Daar zag ik zogenoemde hooiruiters, een soort houten stellages in piramidevorm op het land waar hooi op gestoken werd om te drogen. Toen heb ik die zin ‘ruiter in de stilte van het voorbijgaan’ opgeschreven en die is mij altijd bijgebleven. in 1983 heb ik op basis van die zin een stel werken gemaakt die ook in het Frans Hals Museum te zien zijn geweest en nu in de galerie komen te hangen. ….. Ik vond het zo mooi, want die ruiter, dat ben je eigenlijk zelf. En ‘in de stilte van het voorbijgaan’ gaat over wat er eigenlijk gebeurt in je leven. Je gaat ergens doorheen. Maar dat gebeurt in diepe stilte. Het omvat eigenlijk alles waarmee ik in mijn leven bezig geweest ben. Het proces van leren leven en leren doodgaan ligt onder alles wat ik maak.”

Hieronder nog een paar werken die in de galerie te zien / te bewonderen waren. (Alle foto’s: Hans Dornseiffen)

Michel van Overbeeke - Gouache - Ruiter in de stilte van het voorbijgaan
Michel van Overbeeke - Gouache - Ruiter in de stilte van het voorbijgaan
Michel van Overbeeke - Gouache - Ruiter in de stilte van het voorbijgaan

Michel van Overbeeke - Gouache - Ruiter in de stilte van het voorbijgaan

Michel van Overbeeke - Gouache - Ruiter in de stilte van het voorbijgaan
Michel van Overbeeke - Gouache - Ruiter in de stilte van het voorbijgaan
Michel van Overbeeke - Gouache - Ruiter in de stilte van het voorbijgaan
Michel van Overbeeke - Gouache - Ruiter in de stilte van het voorbijgaan

.

Interview met Michel van Overbeeke in de Vishal in de Philharmonie te Haarlem

Michel staat voor een van zijn grootste werken: ‘De maaltijd’, 180 x 350 cm, droge naald techniek op rijstpapier/marouflé op linnen.

Op 29 oktober 2019 was er in de Vishal in de Philharmonie te Haarlem een interview met Michel van Overbeeke over bovenstaand werk: ‘De maaltijd’.

Michel: ‘De maaltijd van het leven’, zoals we alles tot ons nemen en verwerken tot wie wij zijn.

Zijn interview is in een submapje te lezen!.

Michel van Overbeeke laat een van zijn prachtige glazen schalen aan mijn vrouw Gemma zien. Op de achtergrond is een deel van de ets ‘nishar IV’ uit 1985 van 50 x 65 cm te zien.

Wie was hij?

Michel van Overbeeke (1942 – 2024) was een veelzijdige kunstenaar. Zijn grote succes boekte hij eerst als graficus, waarna hij met bijna alle artistieke disciplines en technieken aan de slag ging: tekeningen, schilderijen, sculpturen van glas en brons, keramiek, fotografie, video. Misschien is hij vanaf 2005 nog wel bekender  geworden door zijn monumentaal glas in loodraam in de oude Bavo in het centrum van Haarlem. Dit raam is 18 meter hoog en 5.80 breed en heeft als thema ‘Vrede en verdraagzaamheid’.  Op 25 november 2008 is het door HM Koningin Beatrix onthuld. Er is een apart boekje aan gewijd.

Daarnaast heeft Michel voor het Provinciehuis in Haarlem schitterende grote plafondlampen ontworpen en deze in 2008 en 2009 laten blazen en monteren.  Op YouTube staat er een leuk filmpje over. 

De beeldende taal van Van Overbeeke is al op afstand herkenbaar en origineel. Zijn monumentale grafiek, schilderijen, glasobjecten en ander werk bevinden zich in de collecties van gerenommeerde musea én bij zeer veel particulieren in het binnen- en buitenland.

Michel van Overbeeke over zijn werk: ‘Sinds mensenheugenis heeft de mens beelden en symbolen gezocht om het onzichtbare zichtbaar te maken, gebruikmakend van de taal van zijn tijd.’

1980 – my baby loves me – 1/1 – ets – uniek exemplaar bij de geboorte van zijn dochter Eva